[fsn_row][fsn_column width=”12″][fsn_text]
انواع روش های معمول تصفیه دوم روغن سوخته
توانایی بازیافت روغن های سوخته به صورت نزدیکی ، به ترکیبات آنها ، سطح و نوع آلودگی و البته معیارهای اقتصادی وابسته است
. فقط حدود ۲۰۰ بازیات کننده روغن در آمریکای شمالی وجود دارد. از این تعداد فقط سه عدد در درجه اول ، ت صفیه دوم ه ستند
که روغن موتور را برای ا ستفاده مجدد بازیافت می کنند ، بقیه روغن سوخته را برای تولید سوخت ،و یا سوزاندن و بازیافت انرژی
بازیافت می کنند. در اروپا حدود ۲۰ واحد تصفیه دوم وجود دارد. در سرتاسر دنیا در حدود ۴۰۰ کارخانه تصفیه دوم روغن با انواع
تکنولوژی های گوناگون با ظرفیت بالای ۸.۱ میلیون تن در سال وجود دارد.
اگرتفکیک کیفی مناسب، پاکسازی، و فرآوری افزودنی صورت بگیرد محصولات روغن روانکاری بازیافت شده به طور بالقوه برای
تمامی مصارف از جمله استفاده اصلیشان مناسب هستند. مطالعات در سراسر جهان نشان داده که روغن های تصفیه دوم با استفاده از
تکنولوژی های جدید، محصوووولات ایمن تولید می کنند که خطر سووورطان زا بودن را نیز در نگر می گیرند. در بازیافت روغن های
کارکرده محصوولات مفیدی به دسوت می آید، تعداد مراحل پردازش بسوته به منب اصولی روغن سووخته، سوطح آلودگی، پیدیدگی
تکنولوژی بازیافت و نیازهای محصول نهایی ممکن است متفاوت باشد. شکل زیر طرح کلی فرآیند بازیافت روغن سوخته را نشان
می دهد. به طور متوسووط ۴ تا ۵ درصوود روغن سوووخته آبگیری شووده که باقی می ماند به عنوان پسووماند خطرنا فرآیند شووناخته
می شود. اجزا اصلی این پسماند خطرنا فلزات سنگین، PAH و PCB و دیگر ترکیبات شیمیایی هستند.
اصل کلی بازیافت روغن های سوخته
شامل بسیاری از مراحل پایه ای زیر می باشد:
– حذف آب و ذرات جامد از طریق ته نشینی
– واکنش اسید سولفوریک برای حذف گریس، صمغ و غیره
– واکنش قلیایی برای خنثی سازی اسید
– شستشو با آب برای حذف صابون
– تقطیر ساده برای حذف رطوبت و روغن های فرار. تقطیر خلا و یا استخراج حلال
– تماس با کلی (Clay) برای رنگبری و جذب ناخالصی ها
– فیلترینگ برای حذف کلی (Clay) و دیگر جامدات
– هیدروژناسیون برای بهبود رنگ
– بلندینگ برای رسیدن به ویژگی های خاص
تکنولوژی های عمومی
در طول زمان فرآیندهای ت صفیه دوم به خ صوص از نقطه نگر بازده و کاهش اثرات زی ست محیطی پی شرفت کرده و بهتر شده اند.
عمومی ترین سیستم های معمول عبارتند از:
۱ – تصفیه دوم اسید / کلی ) Clay )
۱-۱ – توصیف فرآیند
یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین روش هاسوت، فرآیند تصوفیه دوم اسوید – کلی اولین بار در اواسوط دهه ۱۹۶۰ بوسویله کمنانی
های بسوویاری در آمریکا به کار گرفته شوود، جاییکه مقادیر زیادی اسووید سووولفوریک و کلی برای فرآوری روغن سوووخته اسووتفاده
می شوود. این تکنولوژی روغن پایه قابل قبول اسووتاندارد تولید می کرد. با این حال این روش محصووولات جانبی پسووماند خطرنا و
پایداری تولید می کرد از قبیل لجن اسویدی و کلی اشوباع شوده از روغن. تحت فشوار فزاینده محیط زیسوت این تکنولوژی در اغلب
کشورهای پیشرفته استفاده نمی شود. شکل زیر جریان فرآیند تصفیه اسید/کلی را نشان می دهد.
۲ -تکنولوژی کلی (Clay ) فعال شده با اسید:
۲-۱ – توصیف فرآیند
در این روش اسید استفاده نمی شود و باقی مراحل شبیه روش قبل است. در این روش مقادیر زیادی کلی استفاده می شود که در
نتیجه مشکل دف و راندمان پایین روغن را دارد. هر دو این تکنولوژی ها به خاطر افزایش فشار های محیط زیستی در کشورهای
پیشرفته دیگر پذیرفته شده نیستند. در دهه های اخیر تعدادی از تکنولوژی های ابتکاری تصفیه دوم توسعه یافته اند و می توانند
مشکلات فنی، اقتصادی و زیست محیطی مربوط به بازیافت روغن سوخته را حل کنند.
۳ – تکنولوژی تقطیر خلا / تبخیر:
۳-۱ – توصیف فرآیند
روغن سوخته یک پیش ت صفیه شیمیایی می شود تا از ر سوب آلودگی ها جلوگیری شود، ر سوباتی که می توانند باعث خوردگی و
گرفتگی تجهیزات شوند. سنس تقطیر می شوند تا آب و هیدروکربنهای سبک جدا شوند. آب خارج شده ، تصفیه شده و به امکانات
تصفیه آب پسماند فرستاده می شود. هیدروکربن های سبک به عنوان سوخت کارخانه مصرف شده یا به عنوان محصول فروخته
می شوند.
روغن بدون آب، تحت خلا شدید با ستون مناسب خلا یا در یک تبخیرکننده تین فیلم تقطیر می شود و سوخت دیزل و موادی مانند
باقیمانده ها، ادتیوهای کارکرده، فلزات، محصولات و غیره جدا می گردند، سنس به جریان رفلاکس آسفالت سنگین می روند. روغن
تقطیر شده در فشار و دمای بالا در حضور کاتالیست، هیدروتریتینگ می شود تا ترکیبات آلی سولفوردار و نیتروژن دار و کلردار و
اکسیژن دارحذف شوند. کاتالیست کارکرده هیدروتریتینگ از سایت دف می شود.
در ادامه روغن هیدروتریت شده تحت تقطیر خلاء شدید به برش های موردنگر جدا می شود که به عنوان اجزای اصلی روغن موتور
، صنعتی و هیدرولیک استفاده می شوند. مواد باقیمانده تقطیر خلاء نیز به عنوان قیر طبیعی در جاده یا سقف استفاده می شود. شکل
زیر فرآیند جریان معمول این تکنولوژی را نشان می دهد:
۴- تکنولوژی برپایه هیدروژناسیون
۴-۱ – توصیف فرآیند
در این فرآیند، ابتدا مواد ورودی خام فیلتر می شوووود تا مواد جامد جدا گردد سووونس با هیدروژن داغ در یک سوووتون مخلوط کن با
طراحی خاص، تحت فشوار مخلوط می شوود. مخلوط حرارت داده شوده به یک جداکننده فلاش می رود و مای ته جداکننده فلاش به
استرینر می رود.
مخلوط بخار جداکننده فلاش و مواد باقیمانده بالای اسووترینر برای حذف فلزات محلول، از طریق رآکتور نگهبان کاتالیسووتی تصووفیه
می شوند و سنس به رآکتور هیدرو فینیشینگ شدید می روند تا سولفورزدایی و کلرزدایی و اشباع شدن مواد آروماتیک و واکنش
های هیدرو کراکینگ ملایم انجام شووود. نسووبت به خورا ورودی، خواص شوویمیایی، رنگ و بوی هیدروکربن های تصووفیه شووده
کاتالیستی بهبود می یابد.
شرایط فرآیند مانند فشار، سرعت فضایی، و میزان گردش هیدروژن از هر واحدی به واحد دیگر بر اساس کیفیت خورا ورودی
متغیر است )بیشترین فشار حدود ۸۰ بار است(.
خورا ورودی ت صفیه شده به یک مح صول هیدروکربنی با گ ستره جوش و سی تبدیل می شود، که در نتیجه به مح صولات روغن
خنثی با ویسکوزیته های متفاوت جدا می شود که برای بلندینگ روغن روانکار استفاده می شود.
این روش می تواند بیشووتر از ۸۵ درصوود روغن روانکار را از هیدروکربن دارای گسووتره وسووی جوش موجود در خورا ورودی
بازیافت کند. نمای این فرآیند در شکل زیر آمده است.
شکل زیر یک فرآیند جریان ساده تر برای تکنولوژی مشابه را نشان می دهد .
۴-۲- محصولات جانبی فرآیند
– گاز سوووخت: ترکیبات هیدروکربن غیرقابل میعان حل شووده در خورا ورودی یا تولید شووده توسووط تبدیل، و همدنین گاز
هیدروزن حل شده از محصولات مای .
– روغن سوخت: گستره هیدروکربن مای )غیر از روغن روانکار( هیدروتریت شده و پایدار شده برای ذخیره سازی . روغن سوونگین: روغن خنثی سوونگین، که از محصووول روانکار گسووتره جوش بازیافت شووده باقی مانده اسووت، می توان آنرا به
سوخت های سنگین اضافه کرد . باقیمانده سنگین پایدار: مواد غیر فرار موجود در خورا یا تولید شده در فرآیند که برای بلندینگ آسفالت به کار می روند . پ ساب آبی رقیق: حاوی سولفور، نیتروژن، و کلرید تبدیل شده به نمک های معدنی، حل شده در پ ساب ت صفیه آب . سرمایه
ثابت و هزینه های جاری فرآیند کاملا رقابتی می باشند.
۵ – تکنولوژی اولترا فیلتراسیون:
۵-۱ – تو صیف فرآیند :
این تکنولوژی، تکنولوژی ت صفیه دومی ب سیار پاکتر و از نگر انرژی کارآتر ا ست. این فرآیند بر پایه اولترا
فیلترا سیون روغن سوخته با ا ستفاده از غ شاها / موان کارآمد با پ شتیبانی کربن می با شد. در ابتدا آب و ر سوبات بزرگ
بوسیله سانتریفیوژ در دمای پایین جدا می شوند و سنس با پیش تقطیر، آب و حلال جدا می شوند. پیش تصفیه روغن با مواد شیمیایی برای بهبود کیفیت انجام شده و به ستون جداسازی فراکسیون منتقل شده و گازوییل جدا می شود.
مرحله کلیدی فرآیند اولترا فیلتراسووویون در دمای بالاسوووت که روغن و پلیمر و ذرات کویک بوسووویله فیلترهای تیوبی با قطرهایکویک جدا می شوند.هیدروتریتینگ کاتالیستی برای بهبود رنگ محصول نهایی انجام می شود. در این گام سوخت های گازی تولید می شود.تقطیر خلا نهایی اجازه تولید انواع مختلف روغن های پایه را می دهد.
۶ – تکنولوژی های بر پایه استخراج
۶-۱ – توصیف فرآیند:
تکنولوژی های بر پایه استخراج از اختراع های جدیدتر در تکنولوژی های تقطیر خلا و تصفیه شیمیایی هستند. که استخراج با حلال
پروپان در دمای اتاق جای تصفیه شیمیایی در مرحله اولیه را گرفته است، مراحل اساسی این روش شامل مراحل زیر است:
۱ – استخراج با حلال
۲ – جداسازی روغن
۳ – تقطیر در اتمسفر
۴ – تقطیر در خلا
۵ – فیلتراسیون با واکنش شیمیایی
روغن سووخته با یک محلول بازی حاوی هیدروکسوید آمونیم و/یا هیدروکسوید پتاسویم برای خنثی سوازی ترکیبات نامطلوب پیش
تصفیه می شود. این روغن سنس با حلال پروپان که انتخاب پذیری بالایی برای هیدروکربن ها داشته و فلزات و دیگر آلودگی ها را
رد می کند، مخلوط می شووود. این مخلوط به مخزن جداسووازی می رود و در معرض یک فرآیند قرار می گیرد که اغلب افزودنی ها،
آب و جامدات به صووورت باقیمانده آسووفالت جدا می شوووند و مخلوط روغن و پروپان از طریق یک سووری مبدل های حرارتی برای
جداسازی پروپان به جداساز فلاش می روند. پروپان با آب سرد دوباره کندانس شده و به مخزن حلال برمی گردد. روغن جداشده،
تقطیر می شووود تا هیدروکربن های سووبک و باقیمانده پروپان خارج گردند. این روغن سوونس برای جداسووازی فرکشوون ها، در خلا
تقطیر می شود و همدنین مراحل پایانی مانند تصفیه با کلی یا هیدرو فینیشینگ بر روی آن صورت می گیرد.
یک کارخانه در شوهر سوالت لیک سویتی در آمریکا از این تکنولوژی اسوتفاده می کند و یکی دیگر در اسوتو آن ترنت انگلیس از
سال ۱۹۹۶ در حال کار است. و یکی دیگر در سندی در یوتا آمریکا وجود دارد و یکی در سئول کره در مرحله مونتاژ است. نسخه
دیگر این فرآیند در شکل زیر جاییکه استخراج پروپان دوبار صورت می گیرد نشان داده شده است.
خلاصه ای از عوامل مختلف یعنی تکنولوژی فرآیند پذیرفته شده، محصولات پسماند تولید شده، استفاده از محصولات و وسایل و روش های دف پسماند در جدول زیر نشان داده شده است :
[/fsn_text][/fsn_column][/fsn_row]